Co powinniśmy wiedzieć o swoim układzie odpornościowym?

Układ odpornościowy to bardzo wyspecjalizowany system, w skład którego wchodzi kilka organów, ogromna liczba wyspecjalizowanych komórek oraz białek mających specyficzne zadania: rozpoznawanie i zwalczanie mikroorganizmów. Ma on więc decydujące znaczenia dla przeżycia naszego organizmu.

Rozróżnia się dwa rodzaje odporności: swoistą i nieswoistą, które na każdym etapie ze sobą współpracują.

W skład nieswoistego układu odporności wchodzą: skóra i błony śluzowe, komórki układu odpornościowego – komórki NK (naturalni zabójcy), komórki żerne: granulocyty, makrofagi, fagocyty, układ dopełniacza (wielokierunkowy system obronny przeciw zakażeniu, który sam powoduje niszczenie groźnych drobnoustrojów oraz ułatwia pracę innych komórek układu odpornościowego).

W skład swoistego układu odporności wchodzą: limfocyty B produkujące przeciwciała oraz limfocyty T produkujące wiele substancji biorących udział w zwalczaniu intruzów, jakimi są bakterie, wirusy.

Głównymi organami układu odpornościowego są:

Grasica – organ zlokalizowany w górnej części klatki piersiowej, w którym niedojrzałe komórki odpornościowe (limfocyty), po opuszczeniu szpiku, stają się komórkami dojrzałymi, zdolnymi pełnić swoje funkcje. Grasica pełni więc rolę „szkoły”, w której nasze limfocyty uczą się zabijać groźne dla nas patogeny.

Wątroba – główny organ, w którym odbywa się synteza białek odpornościowych oraz miejsce, gdzie znajdują się w dużej liczbie fagocyty – komórki żerne, które pochłaniają bakterie z krwi i transportują je do wątroby.

Szpik – miejsce, gdzie powstają komórki układu odpornościowego i rozpoczynają swój rozwój.

Migdałki – miejsce w gardle, gdzie znajdują się limfocyty (komórki odpornościowe).

Węzły chłonne – skupiska limfocytów, jednych z podstawowych komórek odpornościowych. Znajdują się one w wielu miejscach naszego organizmu: na szyi, pod pachami, w pachwinach, w klatce piersiowej, w jamie brzusznej.  Są one również głównym miejscem produkcji przeciwciał.

Śledziona – narząd znajdujący się w jamie brzusznej zawierający limfocyty i monocyty (komórki żerne). Główny filtr dla krwi.

Krew – transportuje komórki układu odpornościowego i białka z jednej części organizmu do drugiej.

dr n. med. Agnieszka Sobocińska